«هرکس این را بشکند خواهد مرد»

فرادید| در فاصله حدودا ۱۰۰ کیلومتری از پایتخت ترکیه، بقایای شهر باستانی قرق‌قلعه واقع شده است. این مکان از زمان‌های قدیم یک چهارراه حمل‌ونقل کلیدی بوده و محوطۀ موسوم به بوکل‌قلعه بر آن تسلط داشته است. کاوش‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که این شهر در دوران مستعمرات تجاری آشوری نیز نقش فعالی داشته و یک مرکز مهم پادشاهی هیتی‌ها در نیمه دوم هزاره دوم قبل از میلاد بوده است.

به گزارش فرادید؛ دکتر کیمیوشی ماتسومورای ژاپنی هدایت کاوش‌های باستان‌شناسی در این منطقه را به عهده دارد. او تیمش در طی ۱۴ سال کاوش در خرابه‌های بوکل‌قلعه هزاران اثر باستانی کشف کرده‌اند.

یکی از جالب‌ترین مواردی که این تیم موفق به کشف آن شد یک مهر با خط میخی مربوط به دوره امپراتوری هیتی‌ها بوده است. بررسی نوشته‌های خط میخی روی مهر توسط کارشناسان تکمیل شده و این عبارت بر روی آن خوانده شده: «کسی که این را بشکند، خواهد مرد». این نوشته نشان‌دهنده مجازات کسانی است که توافقات را نقض کنند.

نوشتۀ روی مهر به خط میخی است

دکتر کیمیوشی ماتسومورا می‌گوید این مهر که توسط پادشاه و ملکه هیتی‌ها استفاده می‌شده، در جریان کاوش‌های سال گذشته پیدا شده است. ماتسومورا درباره نوشته روی این مهر گفت: «این مهرها معمولاً بر روی قراردادها زده می‌شدند تا نشان دهند که اگر کسی برخلاف قرارداد عمل کند، مجازات خواهد شد. وجود این مهر در اینجا نشان می‌دهد که پادشاه و ملکه از شهر هاتوشا چیزی به اینجا فرستاده‌اند. این نشان می‌دهد که این شهر روابط نزدیکی با هاتوشا و خانواده سلطنتی داشته است».

در کاوش‌های امسال نیز مهر سفالی دیگری با نقوشی که به چند قطعه تقسیم شده بود، یافت شد. معنای دقیق مهر پس از بررسی‌های کارشناسان مشخص خواهد شد.

مُهر شکستۀ دیگری که به تازگی پیدا شده است

ماتسومورا گفت: «به‌تازگی لوح‌هایی نیز در بوکل‌قلعه پیدا شده‌اند که نشان‌دهنده برگزاری مراسم مذهبی در اینجا هستند. می‌دانیم که این مراسم توسط پادشاه یا ملکه هیتی‌ها برگزار می‌شده. به همین دلیل، احتمال می‌رود که پادشاه هیتی‌ها به اینجا آمده یا اقامت کرده باشد. همه این‌ها نشان می‌دهند که بوکل‌قلعه یک شهر مهم در امپراتوری هیتی‌ها بوده است».