ماکان نیوز | وب سایت خبری ماکان | اخبار دنیای دیجیتال و کامپیوتر
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
گالیا توانگر
منابع انرژی غیرقابل تجدید یا همان سوخت‌های فسیلی، منابع انرژی کثیف یا انرژی آلوده گفته می‌شود. سوخت‌های فسیلی مانند نفت و گاز و زغال‌سنگ، منبع غنی از انرژی، حاوی درصد بالایی کربن هستند. منابع غیر تجدیدپذیر در مقادیر محدود در دسترس قرار دارند و سال‌های زیادی طول می‌کشد تا دوباره تشکیل گردد. اهمیت این مسئله را زمانی متوجه می‌شوید که بدانید که قدمت یک چاه نفت، به میلیون‌ها سال ماقبل تاریخ بازمی‌گردد و این یعنی اگر قرار باشد در آینده، منابع نفتی تجدید شوند، به چند صد میلیون سال زمان نیاز است.
استفاده از منابع انرژی کثیف موجب آلودگی زمین، هوا و آب خواهد شد. نیروگاه‌های زغال‌سنگ، حجم عظیمی از آلاینده‌های هوا را به محیط‌زیست وارد می‌کنند. تمام این فعالیت‌ها به گرم شدن کره زمین منجر می‌شود. این می‌تواند زندگی انسان‌ها، زندگی جانوران و محیط‌زیست را به خطر بیندازد.
مردم و مطالبه انرژی‌های پاک
هومن صابری، کارشناس انرژی درباره لزوم رهسپاری به سمت انرژی‌های پاک به گزارشگر کیهان می‌گوید: «مردم بارها از دولت انرژی‌های پاک نظیر انرژی خورشیدی را مطالبه کرده‌اند. حرکت به سمت انرژی‌های پاک مثل اغلب کشورها ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. اغلب کشورها از جمله چین 40 درصد ظرفیت نیروگاه‌هایشان را که مصرف گاز و نفت‌خام داشته‌اند، با انرژی‌های تجدیدپذیر نظیر انرژی خورشیدی جایگزین کرده‌اند و الان زمان آن است که ما باید با سرعت هرچه تمام‌تر به این سمت حرکت کنیم.»
مونا عبدالحسینی، دانشجو می‌گوید: «باید خیلی پیش‌تر برای انرژی‌های پاک و تجدیدپذیر برنامه‌ریزی می‌داشتیم. بااین‌حال همین امروز هم می‌توان شروع کرد و جبران داشت. باید به مردم وام داده شود تا پنل‌های خورشیدی را بر بلندای پشت‌بام‌های خود نصب کنند.»
رضا نیک، کارمند می‌گوید: «من خودم فرزند روزهای آفتابی و داغ کویر هستم. هیچ جای دنیا به اندازه کشورمان از فراوانی روزهای آفتابی برخوردار نیست. واقعاً از بی‌تدبیری است که دست‌کم 40، 50 درصد برق مورد نیازمان را از محل انرژی‌های تجدیدپذیر تأمین نکنیم.»
لیلا محبعلی، هم‌وطن از خطه شمال کشور می‌گوید: «در کنار انرژی خورشیدی می‌توانیم به‌صورت بالقوه و بهینه از قدرت باد برای تولید انرژی و رفع ناترازی بهره ببریم. از دیرباز در کشاورزی از آسیاب بادی استفاده می‌شده است. نصب توربین‌های بادی در کنار مزارع می‌تواند درصد قابل‌قبولی از برق کشاورزی را تأمین کند.»
تجربه انرژی پاک خورشیدی در منزل
انرژی خورشیدی در منزل موضوعی است که در این دوران باید جدی گرفته شود. شاید دیگر کسی نباشد که درباره فواید انرژی پاک نداند. انرژی‌های پاک یا سبز با کمک به حفظ محیط‌زیست و کاهش آلودگی نقش مهمی در زندگی ما ایفا می‌کنند. انرژی خورشیدی در میان انواع مختلف انرژی‌های پاک مانند انرژی بادی، انرژی امواج دریا، انرژی جریان رودها، یکی از بهترین گزینه‌هاست؛ زیرا در دسترس همه قرار داشته و هر کس در هر جایی که خورشید به آن بتابند می‌تواند از فواید انرژی خورشیدی بهره ببرد. پای انرژی پاک خورشیدی به کمک گسترش تکنولوژی‌های این حوزه به منزل یا خانه شما هم باز شده است. نگاهی به منزلتان بیندازید، بخش‌های مختلفی در خانه شما وجود دارد. هر یک به شکلی، نیازمند تأمین انرژی است. لیست زیر تنها به برخی از آنها اشاره می‌کند: گرم کردن محیط خانه، گرم کردن آب مصرفی، روشنایی محیط خانه و سایر محیط‌های روباز، برق موردنیاز برای همه اعضای خانواده و وسایل برقی.
تأمین انرژی هر یک از موارد بالا با روش‌های سنتی هم هزینه سنگینی در مخارج شما به‌جا خواهد گذاشت، هم آسیب‌های ماندگاری در محیط زیست دارد که نه‌تنها نسل ما بلکه برای نسل‌های آینده نیز خطرآفرین است؛ بنابراین در موارد بالا، تأمین هزینه کاری بس دشوار است و جدا از آن تأمین انرژی به واسطه روش‌های سنتی یعنی سوخت‌های فسیلی برای محیط‌زیست خطرناک و آسیب‌رسان است. امروزه با مطالعه در باب انرژی پاک گزینه‌ای برای انتخاب وجود دارد، انرژی خورشیدی در منزل، نقطه عطف در روند روبه‌جلوی انسان‌ها، به‌واسطه علم و دانش امروزی برای داشتن انرژی الکتریکی موردنیاز اتصال به شبکه برق سراسری الزامی نیست.
یاشار قبادلو، کارشناس محیط‌زیست به گزارشگر کیهان توضیح می‌دهد: «کاهش هزینه و نیز رفاه در استفاده از انرژی خورشیدی در منزل، به‌خودی‌خود هیجان‌انگیز است. یکی دیگر از نکاتی که دارای اهمیت است دسترسی به امکانات است. بنا به دلایلی ممکن است خانه‌ای از امکانات شهر دور باشد، ولی نیاز به انرژی امری اجتناب‌ناپذیر است. پس چاره چیست؟ در این مورد انرژی خورشیدی انتخابی درست و بسیار منطقی است. جدا از تمامی موارد اشاره شده، گسترش انرژی خورشیدی در منازل و در تمامی بخش‌های زندگی شهری ادارات و کارخانه‌ها می‌تواند یک انقلاب بزرگ در راستای حفظ محیط‌زیست گردد.» وی در ادامه می‌افزاید: «محیط‌زیست ما بخش جدایی‌ناپذیر از زندگی ما به‌حساب می‌آید و در طول حیات بشر به دلایل مختلف که مهم‌ترین آن بهره‌برداری بیش از حد از منابع پایان‌پذیر است، دچار بحران‌های زیست‌محیطی گردیده است. شاید به اندازه کافی در طول زمان حیات آدمی بر روی این کره خاکی به این پدیده توجه لازم داده نشده است. اما حالا به‌خاطر رشد دانش بشر و تأثیرپذیری از محیطی که در آن زندگی می‌کند، نگاه عمیق‌تری به این پدیده داشته و سعی در استفاده درست از منابع انرژی پاک دارد.» این کارشناس محیط‌زیست در تکمیل صحبت‌هایش می‌گوید: «از هر سمتی که به استفاده از انرژی خورشیدی در منزل نگاه کنید، منفعت و فایده می‌بینید. در زمانی که کره زمین ما را فرامی‌خواند که نجاتش دهیم، استفاده از انرژی خورشیدی موجب لبخند زمین به ما می‌شود و فایده‌اش را به خودمان برمی‌گرداند. از طرفی استفاده از انرژی خورشیدی در منزل، سدی است در برابر افزایش قیمت انرژی. پس با هر دیدی که به قضیه نگاه کنید، نمی‌توانید منکر سخاوت‌های این انرژی پاک شوید.»
انرژی پاک در بخش کشاورزی
مصرف انرژی در بخش کشاورزی یکی از مباحث مهم در کشورهایی است که به منابع انرژی فسیلی دسترسی گسترده دارند. پژوهشگران ایرانی به‌تازگی مطالعه‌ای انجام داده‌اند که به بررسی عوامل مؤثر بر بهره‌وری انرژی در کشاورزی پرداخته و اثرات تغییرات قیمت انرژی و نهاده‌ها را بر این بخش حیاتی از اقتصاد بررسی کرده است.با توجه به اهمیت انرژی در تولید بخش کشاورزی و نقش آن در ارتقای بهره‌وری، مدیریت مصرف انرژی و بهینه‌سازی استفاده از آن یکی از چالش‌های بزرگ برای کشاورزی در ایران است. بخش کشاورزی به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی، به‌شدت به انرژی وابسته است. افزایش قیمت حامل‌های انرژی از جمله برق و فرآورده‌های نفتی، می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر بهره‌وری این بخش داشته باشد. به همین دلیل، نیاز است که به طور دقیق بررسی شود که چگونه تغییرات قیمت انرژی و نهاده‌های تولید بر بهره‌وری کشاورزی اثر می‌گذارد. بهینه‌سازی مصرف انرژی در این بخش می‌تواند در صرفه‌جویی منابع و کاهش هزینه‌ها نقش مؤثری ایفا کند. در ایران، ساختار اقتصادی در بخش کشاورزی به‌گونه‌ای است که مصرف انرژی فراوان و نسبتاً ارزان به طور طبیعی از ویژگی‌های این بخش به شمار می‌رود. با توجه به رشد جمعیت و نیازهای غذایی فزاینده، بخش کشاورزی با چالش‌های زیادی از جمله تأمین انرژی مواجه است. این موضوع اهمیت پژوهش‌هایی را که به بررسی بهره‌وری انرژی در کشاورزی می‌پردازند، بیش‌ازپیش آشکار می‌سازد. افزایش بهره‌وری انرژی می‌تواند به کاهش هزینه‌ها، حفظ منابع طبیعی و پایداری بیشتر در این بخش کمک کند. در همین راستا، گروهی از پژوهشگران به سرپرستی یعقوب زراعت‌کیش، دانشیار گروه اقتصاد از دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تحقیقاتی را در زمینه بهره‌وری انرژی‌بخش کشاورزی انجام داده‌اند. این محققان با تحلیل داده‌های سی‌ساله مربوط به نهاده‌های تولید، مصرف انرژی، و قیمت حامل‌های انرژی، به بررسی تأثیر این عوامل بر بهره‌وری انرژی در کشاورزی ایران پرداخته‌اند.
هدف اصلی این پژوهش، مطالعه و شناسایی عوامل مؤثر بر شدت مصرف انرژی در کشاورزی و ارائه راهکارهایی برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در این بخش بوده است.
نتایج این پژوهش نشان دادند که افزایش قیمت برق و فرآورده‌های نفتی بر بهره‌وری انرژی تأثیر مثبت داشته است. به این معنا که با افزایش قیمت این حامل‌های انرژی، مصرف‌کنندگان به طور مؤثرتری از انرژی استفاده کرده‌اند و بهره‌وری افزایش‌یافته است. همچنین افزایش قیمت فرآورده‌های نفتی باعث شده است که بهره‌وری در این بخش بهبود یابد.
درعین‌حال، نتایج حاکی از آن هستند که شوک‌های ناشی از قیمت فرآورده‌های نفتی با نوسانات منفی در کوتاه‌مدت روبه‌رو بوده‌اند، اما در بلندمدت تأثیرات مثبتی بر بهره‌وری انرژی داشته‌اند. این امر نشان‌دهنده آن است که مصرف‌کنندگان انرژی در بخش کشاورزی توانسته‌اند خود را با شرایط جدید تطبیق دهند و در نهایت بهره‌وری انرژی بهبود یافته است.
اهمیت این پژوهش در آن است که نشان می‌دهد اصلاح قیمت انرژی در بخش کشاورزی اجتناب‌ناپذیر است و می‌تواند تأثیرات مثبتی بر بهره‌وری انرژی داشته باشد. اما برای افزایش بهره‌وری، سیاست‌های اصلاح قیمت برق باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که به همراه آن، سیاست‌های غیرقیمتی نیز در نظر گرفته شود. صرف افزایش قیمت‌ها بدون ارائه راهکارهای جایگزین، ممکن است تأثیرات منفی بر روی بهره‌وری داشته باشد.
در پژوهش فوق پیشنهاد شده است که برای بهبود بهره‌وری انرژی در بخش کشاورزی، باید سیاست‌هایی مانند استانداردسازی تولیدات بر اساس معیارهای جهانی، بهره‌مندی از نیروی کار متخصص و واقعی‌سازی قیمت انرژی اجرا شود.
همچنین، توصیه شده است که به جای تکیه بر سوخت‌های فسیلی، از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید و باد استفاده شود. به‌کارگیری سیاست‌های مالیاتی و ارائه یارانه‌های مناسب برای تشویق سرمایه‌گذاران و کشاورزان نیز می‌تواند به افزایش بهره‌وری انرژی کمک کند. علاوه‌بر این، کاهش سطح زیر کشت همراه با افزایش بهره‌وری می‌تواند به توسعه پایدار کشاورزی کمک کند، بدون اینکه به تولید کشاورزی آسیب وارد شود.
بر این اساس، افزایش بهره‌وری انرژی نه‌تنها به معنای استفاده بهینه از منابع موجود است، بلکه به توسعه پایدار و حفظ محیط‌زیست نیز کمک قابل‌توجهی می‌کند.
این پژوهش نه‌تنها به درک بهتر چالش‌های بهره‌وری انرژی در کشاورزی ایران کمک می‌کند، بلکه می‌تواند مبنایی برای طراحی سیاست‌های جدید در زمینه مدیریت مصرف انرژی و افزایش بهره‌وری در این بخش باشد.
مزایای استفاده از نور خورشید در صنعت
این روزها، سیستم‌های خورشیدی از جمله ابزارهای کارآمد برخی از صنایع بزرگ دنیا شده‌اند. منابع و تجهیزات بهره‌برداری از نور خورشید در بازارهای جهانی به رشد کسب‌وکارهای گوناگون کمک می‌کنند. از میان آنها چند صنعت بیش از همه سراغ بهره‌برداری از نور خورشید رفته‌اند که عبارت‌اند از: کشاورزی، پارچه‌بافی و منسوجات، تولید سیمان، کاغذسازی، فولاد، صنایع شیمیایی، لبنیات، سرامیک‌سازی. مزایای فراوان انرژی تجدیدپذیر خورشیدی در صنایع مختلف سبب شده که هر روز تعداد بیشتری از کسب‌وکارها به کاربرد انرژی خورشیدی علاقه نشان بدهند. مهم‌ترین مزیت‌های این انرژی صرف‌نظر از صنعتی که در آن مشغول به کار هستید را در ادامه می‌خوانید.
اکبر مهدیزاده، مسئول یک شرکت انرژی پاک درباره مزایای بهره‌گیری از انرژی پاک توضیح می‌دهد: «هزینه‌هایی که برای راه‌اندازی نیروگاه خورشیدی صرف می‌شوند، در مقایسه با آنچه صنایع مختلف برای تأمین برق خود می‌پردازند، بسیار کمتر است؛ بنابراین، اگر به‌منظور کاهش هزینه‌ها به منبع انرژی جایگزین برای برق فکر می‌کنید، انرژی خورشیدی بهترین گزینه پیش‌روی شما است. برای بهره‌برداری از انرژی نور خورشید هزینه‌های کمتری باید صرف کنید. به علاوه، معمولاً بهره‌برداری از انرژی‌های تجدیدپذیر مشمول حمایت‌های دولتی می‌شود که در کاهش هزینه‌هایتان نقش مهمی خواهد داشت.
معمولاً همه انرژی تولید شده در نیروگاه خورشیدی همان موقع به مصرف نمی‌رسد؛ بنابراین می‌توانید به کسب درآمد از نیروگاه خورشیدی فکر کنید. درصورتی‌که نیروگاه شما از نوع متصل به شبکه باشد، قادر خواهید بود مازاد انرژی تولید شده در نیروگاه خود را به دولت و مقامات محلی بفروشید.
پس از نصب سیستم برق خورشیدی، ارزش ملک تجاری شما افزایش خواهد یافت. مردم ترجیح می‌دهند روی املاک و مستغلاتی سرمایه‌گذاری کنند که بسیار سازگار با محیط زیست هستند و منابع انرژی پایداری دارند؛ بنابراین ساختمان تجاری یا کارخانه‌ای با سیستم‌های انرژی خورشیدی بسیار مورد توجه قرار خواهد گرفت. سازمان‌ها و شرکت‌های تجاری در سراسر دنیا تلاش می‌کنند تا هر روز روش‌های جدیدی برای نجات کره زمین به کار ببرند. گازهای گلخانه‌ای و تأثیر انرژی خورشیدی بر کاهش انتشار آنها نیز یکی از مسائل بسیار مهم در این زمینه است. مزارع و نیروگاه‌های خورشیدی هیچ آسیبی به محیط‌زیست نمی‌رسانند و گزینه‌ای بسیار پایدار برای ایجاد یک منبع انرژی سبزتر هستند. با استفاده از این سیستم‌ها به جای برق معمولی انتشار دی‌اکسیدکربن به‌شدت کاهش می‌یابد.»
از وی سؤال می‌کنم: «چرا انرژی خورشیدی برای صنایع ایرانی مهم است؟» وی پاسخ می‌دهد: «سیستم‌های خورشیدی از جمله تجهیزاتی هستند که به بهره‌برداری از انرژی‌های تجدیدپذیر کمک می‌کنند. انرژی خورشیدی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع تجدیدپذیر برای صنایع و کسب‌وکارهای مهم اهمیت بسیار دارد.
دلیل این اهمیت هم در سه مزیت انرژی حاصل از نور خورشید خلاصه می‌شود. یکی از دلایل مهم استفاده از نور خورشید در صنعت مزایای زیست‌محیطی آن است. کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و رد پای کربن از جمله مهم‌ترین دلایلی هستند که صاحبان را به بهره‌برداری از انرژی خورشیدی علاقه‌مند می‌کنند. انرژی خورشیدی برای آینده ضروری است، چون فرصت‌های شغلی بسیاری را برای آینده به ارمغان می‌آورد. رونق کسب‌وکارها از طریق انرژی خورشیدی باعث شده تا صنایع بیشتری به نصب پنل‌های خورشیدی علاقه نشان بدهند. همزمان با راه‌اندازی نیروگاه‌ها و مزارع خورشیدی، کارگران ماهر، کارکنان، کارشناسان و مهندسان مختلف مشغول به کار می‌شوند و موقعیت‌های کاری بیشتری ایجاد می‌شود.
فناوری‌های به‌کار رفته در نیروگاه‌های خورشیدی راه‌اندازی این تأسیسات در مناطق مختلف را تسهیل می‌سازد. این موضوع به‌ویژه در کشور ما که موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای دارد، اهمیت بیشتری می‌یابد.»
منبع
