رباتهای نظامی جزو ابزارهای نسبتاً نوظهور در میان ارتشهای جهان هستند و ما در این مقاله میخواهیم به بررسی آنها بپردازیم.
به نظر میرسد تولید فیلمهای علمی تخیلی درباره جنگافزارهای نظامی آیندهنگرانه روی تصور ما از رباتهای نظامی تأثیر گذاشته است. در این فیلمها اسکلتهای رباتیکی را میبینیم که لیزر شلیک میکنند و صحنههای قابلتأمل و ترسناکی را رقم میزنند؛ اما واقعیت از آنچه که در فیلمها دیدهایم سادهتر است و ظهور هوش مصنوعی، پهپادها و دیگر تکنولوژیهای پیشرفته چنین چیزی را نشان میدهند.
معمولاً بحث و گفتوگوی زیادی درباره این جنگافزارهای نوین وجود دارد. رباتهای نظامی میتوانند به عنوان تقویت کننده نیروهای نظامی عمل کنند و مأموریتهای مؤثرتر و کاراتری را انجام دهند. برنامهریزی این رباتها ظرفیت کاهش هزینهها و خطاها را داشته و میتواند از تلفات نیروهای انسانی در مناطق خطرناک بکاهد. همچنین از این رباتها میتوان در مناطقی که قبلاً در دسترس نبودهاند استفاده کرد. بااینحال، منتقدان رباتهای نظامی به مواردی همچون تشدید جنگها، نقص درباره تصمیمگیری و مسئولیتپذیری سناریوهای مرگ و زندگی و احتمال هک و مهندسی معکوس اشاره میکنند.
تکنولوژی رباتیک در سالهای اخیر کاملاً گسترش یافته و به بخش نظامی نیز نفوذ کرده است. این رباتها احتمالاً ریسک تلفات انسانی را کاهش میدهند اما همین موضوع میتواند یکی از نگرانیهای مهم باشد. در واقع از بین بردن فاکتور انسانی میتواند بهطور ناخواسته هم اندازه و هم تعداد جنگها را بیشتر کند. بدون وجود خطری واقعی و فشارهای سیاسی مرتبط، احتمال دارد رباتهای نظامی همچنان به پیشروی خود ادامه دهند.
همچنین در جنگهایی که رباتهای نظامی حضور دارند پتانسیل وجود مشکلاتی از نظر تمایز اهداف وجود خواهد داشت. باور بر این است که یک ربات میتواند در تشخیص افراد نظامی از غیرنظامی دچار خطا شود و به همین خاطر تلفات افراد غیرنظامی افزایش یابد، چیزی که البته قبلاً هم دیده شده است. البته زمانی که شما یک ربات هوش مصنوعی دارید که تصمیمهایی درباره مرگ و زندگی افراد میگیرد، پاسخگو کردن فردی از نظر خطاهای رخ داده سخت خواهد بود و همین موضوع بین تلفات انسانی و رباتها تفاوت ایجاد میکند.
نهایتاً باید گفت اگرچه رباتهای نظامی بسیار پیشرفت کردهاند اما در نهایت یک کامپیوتر هستند و همانطور که فیلمها و واقعیت به ما نشان دادهاند، امکان بروز خطا وجود دارد. نگرانی این است که دشمنان بتوانند این رباتها را مهندسی معکوس کرده و علیه کشورهای تولید کننده بکار ببرند. ما در ادامه میخواهیم انواع مختلف رباتهای نظامی را خدمت شما عزیزان شرح دهیم. علیرغم پیشرفت محسوس تکنولوژی، ما همچنان با چیزهایی که در فیلمها تصور شده فاصله داریم زیرا رباتها به این زودیها جایگزین سربازان واقعی نخواهند شد. استفاده اصلی از رباتهای نظامی به وسایل نقلیه بدون سرنشین مربوط میشود. بر اساس دادههای موجود، حدود هفت نوع کاربرد برای این رباتها وجود دارد که از جمله آنها میتوان به حملونقل سربازان و تجهیزات، عملیات جستوجو و نجات در مناطقی که انسان نمیتواند دسترسی داشته باشد و همچنین مأموریتهای شناسایی و جاسوسی اشاره کرد.
همچنین از آنجایی که رباتها میتوانند در شرایط سخت عمل کنند بنابراین به عنوان آتشنشان نیز بکار میروند. به لیست کاربردهای رباتهای نظامی باید تشخیص و پاکسازی مینها و البته نمونههای تهاجمی و دفاعی را افزود. یکی از برجستهترین رباتهای تهاجمی را میتوان تانکهای بدون سرنشین دانست که به مواضع دشمن حمله میکنند؛ اما چگونگی عملکرد این رباتها در آینده شاید کابوس افراد زیادی باشد هرچند موضوع کلیدیای که همیشه به اشتباه در فیلمها و رمانها مطرح میشود زمانبندی وقوع این اتفاقات است. آنها میگویند هرگز به آن زودی که فکر میکنیم رخ نمیدهد اما…