دیپلماسی منطقه‌ای در صدر – همشهری آنلاین

به گزارش همشهری آنلاین، سیدعلی موسوی خلخالی، کارشناس مسائل عراق: سفر رئیس جمهور مسعود پزشکیان به کشور عراق در برهه حساسی رخ داده است. به این مفهوم که اگر شرایط رؤسای جمهور قبلی را بررسی کنیم، خواهیم دید که حساسیت مضاعف فعلی – نه به معنای وضعیت سیاسی فردی بلکه به معنای شرایط منطقه‌ای – به اندازه برهه کنونی نبوده است. ما در حال حاضر در جنگ غیرمستقیم با رژیم صهیونیستی و متحدان آن به سر می‌بریم. انتخاب سفر به عراق در این برهه از زمان بسیار حائز اهمیت و توجه بوده است. ایران و عراق دو کشوری هستند که مهم‌ترین مرزهای بین خود را دارا هستند و این به دلیل شرایط جغرافیای خاصی است که این دو کشور در آن قرار دارند.

عراق، یکی از مهمترین همسایگان کشورهای عربی به حساب می‌آید و به تعبیر یک جمله معروف «دروازه ورود به جهان عرب عراق است». از دیگر سو، ایران هم برای عراق بسیار مهم و قابل توجه است. بیشترین مرزها را عراق با ایران دارد و کشورمان در منطقه به مثابه یکی از قدرت‌ها محسوب می‌شود که از جایگاه ویژه‌ای در مناسبات بین‌المللی به ویژه در غرب آسیا برخوردار است.

اهمیت سفر آقای پزشکیان با توجه به شرایط دو کشور و در وضعیتی که ایشان به زودی قرار است جهت شرکت در مجمع سالانه سازمان ملل به نیویورک سفر کنند؛ و با توجه به اینکه سفرشان به بغداد اندکی پس از انتخاب به ریاست جمهوری انجام شد، برای ایران و جامعه بین‌المللی بسیار قابل توجه است. این سفر حاوی این پیام است که ایران همچنان اولویت خود را کشورهای منطقه، بالاخص کشورهای همسایه خود می‌داند و در این بین توجه بیشتر و خاصی را نسبت به عراق دارد.

آنچه به اهمیت این سفر افزوده، حضور ایشان در اقلیم کردستان و بصره است. در طول قریب به 100 سال استقلال عراق، تا به حال هیچ یک از مقامات ارشد و عالی‌رتبه ایرانی در سفرهای خود به اقلیم کردستان یا بصره نرفته بودند. سفر آقای پزشکیان به اقلیم کردستان بسیار حائز اهمیت بود و می‌توان گفت که برگ جدیدی از روابط بین ایران و کردستان عراق را ورق زده است. هچنین سفر رئیس جمهور ایران به بصره، به عنوان منطقه‌ای که پایتخت اقتصادی عراق نام گرفته است از ارزش بالایی برخوردار است. بصره از طرفی با کویت و عربستان هم‌مرز است و از طرفی دیگر مرز مشترک با ایران دارد و باید آن را به عنوان رقیبی اقتصادی برای برخی مناطق مرزی ایران در استان خوزستان و بخش‌های جنوبی کشور دانست.

در مورد برخی چالش‌های امنیتی بین ایران و کردستان بر سر حضور نیروهای صهیونیستی در این منطقه باید اشاره داشت که همواره اقلیم کردستان هرگونه رابطه‌ای بین خود و رژیم صهیونیستی را تکذیب کرده و بر این امر هم پافشاری می‌کند، اما با توجه به مدارک و اسناد موجود، مسأله حضور عناصر صهیونیستی در اقلیم کردستان عراق، حداقل برای دستگاه‌های امنیتی ما امری ثابت شده است. مقامات ایرانی در دیدار با مسئولان عراقی همواره بر این موضوع تأکید کرده‌اند که اجازه نخواهند داد خطری از جانب اقلیم کردستان یا هر منطقه دیگری که هم مرز با ایران است متوجه کشور ما شود. این انتظار می‌رود که درهمتنیدگی و نزدیکی روابط ایران و اقلیم در آینده به حدی باشد که این خطرات در خاک کردستان از سوی خود مقامات آنجا کنترل شود و از اقدامات ایذایی آن‌ها ممانعت به عمل آید.