آشنایی کامل با اجزای یک سیستم کامپیوتری

سیستم کامپیوتری اغلب کاربران تا حدودی با کامپیوتر آشنا هستن و ممکنه برخی توضیحات براشون مقداری ساده باشه. در این مطلب قصد داریم به‌صورت بسیار ساده و ابتدایی تمامی قطعات کامپیوتر رو بررسی کنیم. کامپیوتر مجموعه‌ای از قطعات سخت‌افزاری هست که به‌صورت هماهنگ و متصل ‌به ‌هم واژه‌ای به اسم کامپیوتر رو به وجود میاره. تمامی این قطعات داخل یک باکس (جعبه) قرار داده میشن تا علاوه بر حفظ قطعات از آسیب‌ها، ظاهر زیباتری هم داشته باشه.

آشنایی با کیس:

همون‌طور که بالاتر گفته شد، کیس یک باکس برای حفاظت و کنارهم قرار دادن قطعات کامپیوتری هست که در انواع مختلفی تولید میشه. کیس‌های گیمینگ، کیس‌های معمولی، مینی کیس‌ها و… برخی از انواع کیس‌ها هستن که به‌طورکلی در 4 دسته طبقه‌بندی میشن.

کیس‌های Full tower :

این دسته از کیس‌ها برای کامپیوترهایی استفاده میشن که قطعات زیادی دارن. برای نمونه، سیستم‌های گیمینگ برای استفاده‌ی هم‌زمان از دو کارت گرافیک و تعداد زیادی رم و هارددیسک، باید از کیس‌های Full tower استفاده کنن. این کیس‌ها حدودا 30 سانتی‌متر عرض و 90 سانتی‌متر ارتفاع دارن و برای سیستم‌های معمولی مناسب نیستن چراکه هزینه‌ی خرید اون‌ها خیلی زیاده.

کیس‌های Mid tower :

اگه شما قصد خرید یک کیس حرفه‌ای و کامل رو دارین، کیس‌های Mid tower بهترین گزینه هستن. این کیس‌ها با توجه به‌سادگی و طراحی زیبا، جزو کیس‌های میان‌رده محسوب میشن و جزو پرفروش‌ترین کیس‌ها در سال‌های اخیر هستن. کیس‌های Mid tower دارای 20 سانتی‌متر عرض و 45 سانتی‌متر ارتفاع هستن و فضای یک سیستم کامل رو در اختیار شما قرار میدن.

کیس‌های HTPC و SFF:

این دسته از کیس ها نیز بسیار شبیه به کیس‌های Mini Tower هستن. با توجه به‌اندازه‌ی بسیار مناسبی که دارن، نظرات مثبتی رو به خودشون جذب کردن. اغلب کاربران، این مدل از کیس‌ها رو برای ادارات و کارهای روزمره استفاده می‌کنن. این کیس‌ها با توجه به فضای کمی که اشغال می‌کنن، نمیتونن سیستم پرقدرتی رو داخل خودشون جا بدن. درنتیجه اکثر کاربران از این مدل کیس‌ها برای کارهای اداری و وب گردی استفاده می‌کنن.

پورت‌های ورودی و خروجی:

تمامی پورت‌های موجود در یک کامپیوتر روی مادربرد قرارگرفتن یا به‌طور غیرمستقیم به مادربرد متصل میشن. پورت‌های اترنت، USB، HDMI، VGA، جک 3.5، پورت LAN و… همگی روی مادربرد قرار دارن. این پورت‌ها به شما امکان میدن وسایل مختلف رو به کامپیوتر متصل کنین.

چیپست:

چیپست ها مهم‌ترین عضو یک مادربرد محسوب میشن و همانند یک پل عمل می‌کنن. این چیپست‌ها در انتخاب مدل پردازنده و پشتیبانی‌های سخت‌افزاری محدودیت ایجاد می‌کنن یعنی سرعت تبادل اطلاعات در مادربرد به چیپست‌های موجود در اون Motherboard بستگی داره. در حال حاضر تقریبا تمامی چیپست‌های مادربردها از خانواده‌ی Intel و AMD هستن که باوجود تفاوت‌های بین این دو هرکدوم در نوع خود، بهترین هستن.

اسلات‌های رم:

اسلات‌های رم (محل قرارگیری رم‌ها روی مادربرد) تحت تاثیر پردازنده‌ی اصلی و چیپست‌های مادربرد هستن. در هر مادربرد تعداد این اسلات‌ها متفاوته. به‌طورکلی تعداد اسلات‌های RAM اهمیت زیادی داره چراکه برخی از افراد قصد ارتقا سیستم دارن و اگه هنگام خرید مادربرد به این نکته توجه نکرده باشن، دچار مشکل میشن.

بایوس:

روی تمامی مادربردها یک تراشه حاوی نرم‌افزار بایوس قرار داره که یک پل ارتباطی بین نرم‌افزار و سخت‌افزار کامپیوتره. این قطعه بسیار اهمیت داره و با توجه به خرید مادربرد ممکنه مقداری تفاوت در این تراشه ایجاد بشه. به‌طور کلی وظیفه‌ی اصلی بایوس در خط اول این پاراگراف برای شما توضیح داده شد.

آشنایی با پردازنده (CPU):

CPU یا پردازنده اصلی، مهم‌ترین پردازنده در کل کامپیوتر محسوب میشه. این قطعه رو به‌عنوان مغز سیستم هم می‌شناسن. دلیل این نام‌گذاری تاثیر حیاتی CPU در کامپیوتره. چراکه بدون این قطعه شما هرگز نمی‌تونین یک کامپیوتر رو روشن و هماهنگ‌سازی کنید. در واقع CPU تراشه‌ی متفکر کامپیوتر شما به‌حساب میاد و تمامی دستورات و اطلاعات توسط این قطعه پردازش میشه. بعد از پردازش اطلاعات و فرمان‌های مختلف، با توجه به عملکرد و توانایی‌های CPU مورد نظر، تغییرات و فرایندهای انجام‌شده توسط شما روی کامپیوتر اعمال میشه. کلمه‌ی CPU مخفف عبارت Central Processing Unit و به معنی واحد پردازش مرکزی (پردازنده اصلی) است. این قطعه تقریبا در تمامی گجت‌های هوشمند نظیر تب‌لت، لپ‌تاپ، گوشی همراه، تلویزیون و… وجود داره. در واقع این وسایل بدون وجود CPU کارایی چندانی ندارن. به همین دلیل در خرید این قطعه باید دقت کافی داشته باشیم. شما برای خرید یک پردازنده باید معیارها و عواملی رو در نظر بگیرن. این شاخصه‌ها به‌طور کلی در سه دسته طبقه‌بندی میشن.

در واقع تمام فرایندهایی که در CPU اعمال میشه، توسط هسته‌های تشکیل‌دهنده صورت می‌گیره. هر پردازنده CPU از تعدادی هسته تشکیل‌شده که معمولا (امروزه اکثرا به این شکل عمل می‌کنن) به‌صورت موازی عملکرد خودشون رو پیش می‌برن. امروزه پردازنده‌های زیادی در بازار موجود هستن که از 2، 4، 8 و حتی 16 هسته تشکیل شدن. 

با این حال همیشه تعداد هسته‌ی بیشتر به‌معنی قدرتمند بودن اون پردازنده نیست. با بیشتر شدن تعداد هسته در یک CPU قاعدتا سرعت پردازش اطلاعات هم بیشتر میشه اما در برخی سیستم‌ها با توجه به نوع عملکرد (موازی و غیرموازی) این سرعت ممکنه دچار تغییراتی بشه.

حافظه کش :Cache 

حافظه کش یکی از رکن‌های تاثیرگذار بر سرعت پردازش اطلاعات در CPU هست. این حافظه به‌عنوان ذخیره‌ساز داده عمل می‌کنه. یعنی اطلاعات و داده‌های ضروری و موردنیاز رو در خودش ذخیره می‌کنه. سپس زمانی که پردازنده قصد داره داده‌ها رو جمع‌آوری کنه، داده‌ها رو در اختیار CPU قرار میده. اگر حافظه کش در پردازنده‌ی شما کم باشه یا به‌طور کامل فرمت شده باشه، CPU برای دریافت داده‌های موردنیاز باید این داده‌ها رو از سایر ذخیره‌سازها نظیر RAM دریافت کنه. 

با این فرایند سرعت پردازش اطلاعات و داده‌ها کم میشه. در این مواقع میشه تاثیر حافظه کش رو به خوبی مشاهده کرد. حافظه کش معمولا چند مگابایته و در CPU های مختلف این مقدار کم‌وزیاد میشه. این تفاوت میزان حافظه کش در پردازنده‌های مختلف، یکی از دلایل اصلی تفاوت قیمت CPU هست. هرچه پردازنده حافظه کش بیشتری داشته باشه، قیمت خیلی بیشتری هم داره.

کارت گرافیک:

کارت گرافیک داده‌های مادربرد را پردازش و اطلاعات مناسب برای نمایش را به نمایشگر ارسال می‌کند. این قطعه می‌تواند این کار را با اتصال HDMI ,DisplayPort ,DVI یا VGA انجام دهد. همچنین می‌توان از کارت گرافیک به عنوان کارت ویدئو یا کارت نمایشگر نام برد. این قطعه یکی از اجزای مهم کامپیوتر محسوب می‌شود که تمام بار پردازش ویدئو را از پردازنده اصلی می‌گیرد. 

این کار باعث افزایش عملکرد رایانه می‌شود. به دلیل نیازهای پردازشی زیاد در کارت گرافیک گیمینگ، استفاده از فن الزامی است. کارت گرافیک به اسلات PCI Express (Peripheral Component Interconnect Express) روی مادربرد متصل می‌شود. این یک اسلات اتوبوسی انبساطی سریالی است که می‌تواند در دو جهت، پهنای باند بالایی داشته باشد. یک کارت گرافیک دارای GPU (واحد پردازش گرافیک) بوده که این بخش نیازمند خنک کننده است.

هارد دیسک:

هارد دیسک در اکثر رایانه‌ها یافت می‌شود و یکی از مهمترین قطعات کامپیوتر به شمار می‌رود. این قطعه معمولاً یک درایو مکانیکی است که تمام داده‌ها را ذخیره می‌کند. علاوه بر ذخیره داده‌ها، می‌توان از هارد دیسک به‌عنوان درایو بوت برای اجرای سیستم عامل استفاده کرد. سیستم عامل یک برنامه نرم افزاری (مانند ویندوز ساخت مایکروسافت) است که یک کامپیوتر را قابل استفاده می‌کند. 

بزرگ‌ترین ضعف درایو مکانیکی، طبیعت شکست پذیر آن است. یک ضربه شدید می‌تواند کل درایو را خراب کند. یک هارد مکانیکی دارای یک یا چند پلاتر است که بین ۵۲۰۰ تا ۱۰۰۰۰ دور در دقیقه می‌چرخند. هدهای خواندن و نوشتن تنها حدود ۰.۰۰۲ اینچ (۵۱ میکرومتر) از پلاتر فاصله دارند. این اعداد به شما ذهنیت خوبی در مورد محدودیت‌های فیزیکی و ماهیت شکننده آن می‌دهد.

کیبورد:

صفحه کلید یا کیبورد یکی از راه‌های ارتباط با رایانه است. با تایپ بر روی صفحه کلید، بخش کوچکی از داده‌ها ارسال می‌شود تا به کامپیوتر بگوید کدام کلید فشرده شده است. رایانه می‌تواند از این اطلاعات به طرق مختلف استفاده کند. به‌عنوان مثال این داده‌ها می‌توانند یک فرمان یا یک کاراکتر که در نوشتن سند متنی استفاده می‌شود، باشند. دو نوع اصلی صفحه کلید وجود دارد: مکانیکی و غشایی.

 ماوس ماوس:

 به کاربر اجازه می‌دهد تا اشاره‌گر نمایش داده شده بر روی مانیتور را حرکت داده و تعامل بصری بیشتری با کامپیوتر ایجاد شود. این روزها برخی از ماوس‌ها دکمه‌های بیشتری نسبت به سه دکمه معمولی را بر روی خود جای داده‌اند. با این حال، سه دکمه اصلی به کاربر اجازه می‌دهد تا منوها و گزینه‌های اضافی را انتخاب کرده و یا اسکرول کند و به آن‌ها دسترسی داشته باشد. ماوس کامپیوتر می‌تواند سیم دار یا بی سیم باشد. بدیهی است که مورد دوم به باتری نیاز دارد. امروزه ماوس‌های اپتیکال امکان حرکت دقیق و روان را فراهم می‌کنند.